Το Βουνό
Ζαγοροχώρια
Στα Ζαγοροχώρια, ο άνθρωπος γίνεται ένα με τη φύση. Σε πολλά μέρη που επισκέπτεσαι, νομίζεις ότι δεν έχει πατήσει ανθρώπινο πόδι, έτσι καλλιεργείται η αίσθηση της ανακάλυψης. Ζαγοροχώρια είναι η συνομιλία με τη φύση και τους ανθρώπους. Είναι η γιαγιά που θα συναντήσεις στο γραφικό πλακόστρωτο καλντερίμι και θα βάλει το χέρι της στην τσέπη να σε φιλέψει δύο καρύδια.
Τα χωριά είναι 46, όλα στις πλαγιές της Τύμφης, τοποθετημένα έτσι ώστε το ένα να βλέπει το άλλο και το ένα να ακούει το άλλο. Νιώθεις ότι επικοινωνούν μεταξύ τους. Είναι χτισμένα από το 16ο αιώνα και μετά, λέγονται και νέα χωριά, είτε βυζαντινά.
Η ιδέα είναι η ίδια σε όλα τα Ζαγοροχώρια. Στο κέντρο του χωριού, υπάρχει η πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο. Στην πλατεία, βρίσκεται το σχολείο, το καφενείο και η εκκλησία. Από εκεί, ξεκινούν λιθόστρωτα καλντερίμια που οδηγούν στις γειτονιές του χωριού. Η αρχιτεκτονική των σπιτιών χρησιμοποιεί κατά 90% πέτρα και κατά 10% ξύλο και στηρίζεται στη γεωμετρία. Η διατήρηση των κτισμάτων είναι κομμάτι της συνείδησης των κατοίκων της περιοχής.
Το Ζαγόρι χωρίζεται σε τρεις ενότητες, στο ανατολικό, το κεντρικό και το δυτικό. Το ανατολικό, είναι πλούσιο σε δάση και έχει πολλές πηγές, ενώ το κεντρικό και το δυτικό, είναι βραχώδη, άνυδρα και με ελάχιστα δέντρα. Εκεί, βρίσκεται και η χαράδρα του Βίκου.
Τα σπίτια στα Ζαγοροχώρια είναι πυκνά δομημένα ενώ πολλά από αυτά είναι αρχοντικά. Το χτίσιμο τριώροφων αρχοντικών δείχνει την ευμάρεια και τον πλούτο των εμπόρων κατοίκων τους, οι οποίοι πολυταξιδεμένοι, χτίζουν αρχοντικά πίσω στα χωριά τους.
Στα Ζαγοροχώρια, παρουσιάζεται η μεγαλύτερη πυκνότητα πετρόκτιστων γεφυριών στη χώρα, τα οποία έπαιρναν το όνομα από το δωρητή τους.
Ένα τεράστιο δίκτυο συνδέει τα χωριά μεταξύ τους. Σκάλες, γεφύρια, καλντερίμια, μονοπάτια. Σήμερα, όλο αυτό το δίκτυο σχηματίζει ένα τεράστιο περιπατητικό πάρκο για κάθε γούστο. Πρόκειται για σπορ που χρειάζεται μόνο καλή διάθεση. Ολόκληρη η περιοχή είναι ένα φυσικό μουσείο με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά.
Φτιαγμένα από πέτρα
Στα Ζαγοροχώρια, έχουν χτιστεί τα περισσότερα πετρόκτιστα γεφύρια της χώρας. Σήμερα διασώζονται πάνω από 60, αλλά στην εποχή της ακμής, περίπου στα 1800, ήταν 150-200.
Το χτίσιμο κάθε γεφυριού ήταν μεγάλη είδηση για τα χωριά της Ηπείρου. Όταν τελείωνε το γεφύρι, γινόταν μία ειδική γιορτή για να διαπιστωθεί αν αντέχει βαριά φορτία. Μαζεύονταν όλοι οι κάτοικοι, γέμιζαν σακιά με πέτρες, τα φόρτωναν στα μουλάρια και τα οδηγούσαν πάνω στη γέφυρα για να δούνε πόσο βάρος μπορεί να αντέξει. Ήταν τεράστια ντροπή για τον πρωτομάστορα, αν αυτό κατέρρεε.
Τα σημαντικότερα γεφύρια είναι του Πλακίδα, του Κόκκορου, του Καμπέρ Αγά, του Μίσιου, του Κοντοδήμου, της Τσίπιανης κ.α.
Βίκος, ένα πανέμορφο φαράγγι
Καλωσόρισες σε ένα φαράγγι, που έχει καταγραφεί στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες! Το φαράγγι του Βίκου, μήκους 24 χιλιομέτρων, είναι ένα από τα μεγαλύτερα, βαθύτερα και εντυπωσιακότερα φαράγγια στον κόσμο. Με μεγάλη ποικιλία και εναλλαγή διαφορετικών οικοσυστημάτων, αποτελεί μια πανδαισία χλωρίδας και πανίδας, ένα από τα λίγα εναπομείναντα καταφύγια άγριας ζωής στην Ευρώπη σε σχεδόν παρθένα κατάσταση με 133 είδη πουλιών και 24 θηλαστικών. Ναι, είναι πολύ πιθανό σε κάποιο βράχο παραδίπλα σου να σκαρφαλώνει ένα αρκουδάκι!
Ο καλύτερος τρόπος για να απολαύσει κάποιος το φαράγγι του Βίκου, είναι, να το διασχίσει μέσω ενός καλά σηματοδοτημένου μονοπατιού, σε μία διαδρομή απίστευτης ομορφιάς που διαρκεί έξι ώρες. Δοκίμασέ το!
Χάνεται το μάτι στο χώρο και το χρόνο, ιδιαίτερα αν αναλογιστείς πως ό,τι βλέπεις, έχει δημιουργηθεί εδώ κι εκατομμύρια χρόνια. Τεκτονικά ρήγματα, φαράγγια, καταβόθρες, αλπικές λίμνες, υπολείμματα παγετώνων και μαζί πάνω από 1.800 είδη φυτών, τα 400 ενδημικά. Το φαράγγι του Βίκου είναι γεωπάρκο από το 2010 και τελεί υπό την προστασία της UNESCO.
Τα άγνωστα, υπέροχα Τζουμέρκα
Τα χωριά στα Τζουμέρκα είναι κοσμήματα της λαϊκής παράδοσης και της φύσης. Καλαρρύτες, Συρράκο, Πράμαντα, Κατσανοχώρια και τόσα άλλα. Χωριά, σκαρφαλωμένα στα Αθαμανικά Όρη, απίθανα τοπία που αποθηκεύονται βαθιά στο μυαλό και στη φωτογραφική μηχανή σου.
Και δεν είναι μόνο τα χωριά και οι κάτοικοί τους, που γράφουν τη δική τους ιστορία στην Ήπειρο και σε μαγεύουν, αλλά και η υπέροχη άγρια φυσική ομορφιά. Η επιβλητική Στρογγούλα και τόσες άλλες ψηλές βουνοκορφές, δεκάδες ποτάμια, ρέματα, βαθιές χαράδρες, γυμνά βράχια, νερόμυλοι και περίτεχνα πέτρινα γεφύρια, όπως το ξακουστό της Πλάκας. Αν πιστεύεις ότι δεν μπορείς να ζήσεις στο χώρο του παραμυθιού, θα αναθεωρήσεις αμέσως μόλις αντικρύσεις τη λιμνούλα Κουιάσα στον Καλαρρύτικο ποταμό. Ήδη, θα έχεις ενθουσιαστεί από τη διαδρομή μέχρι εκεί, αλλά μη χάσεις την ευκαιρία για μια βουτιά στα δροσερά νερά της «Πύλης του παραδείσου», όπως αποκαλείται.
Παντού στα Τζουμέρκα νομίζεις πως γίνεσαι μάρτυρας μιας άλλης, παλιάς εποχής, που πάντα νοσταλγούσες. Δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις.
Διαβάστε περισσότερα +Τα Πράμαντα, σε υψόμετρο 840μ., είναι το κέντρο της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων, με πληθυσμό που κυμαίνεται στους 800 κατοίκους, όπου την καλοκαιρινή περίοδο ξεπερνά τους 1500. Έδρα του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων και πλέον ορεινό τουριστικό θέρετρο, αφού διαθέτει ξενοδοχεία, ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία, καφετέρειες και νυχτερινή διασκέδαση. Επίσης διαθέτει σύγχρονο Κέντρο Υγείας, φαρμακείο, κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, πρατήριο καυσίμων, τράπεζα, ATM, ταχυδρομείο, αστυνομικό τμήμα και σχολεία όλων των βαθμίδων. Σε αυτό το παραδοσιακό κεφαλοχώρι, που δίνει χώρο στο σύγχρονο τρόπο ζωής, ο επισκέπτης μπορεί να βρει πληροφορίες για ό,τι χρειαστεί. Αξίζει να επισκεφτείτε την κεντρική πλατεία του χωριού, με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο και την φημισμένη βρύση του Αράπη κάτω από τη μεγαλόπρεπη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, το θαυμαστό σπήλαιο «Ανεμότρυπα», το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, το δάσος του Μαρκόπουλου και την πηγή Σκάλα. Επίσης, ο παραδοσιακός νερόμυλος στους Χριστούς, τα ορειβατικά καταφύγια στο «Ίσιωμα» και στους Μελισσουργούς, αλλά και ο μεγαλύτερος καταρράκτης «Κεφαλόβρυσο» της Ελλάδας ύψους 350μ. στους Μελισσουργούς είναι μερικά από αυτά που αξίζει να επισκεφτείτε.
Στο χωριό Καλαρρύτες, θα σε αφήσει άφωνο η Mονή Κηπίνας, ένα από τα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ηπείρου.
Σκαρφαλωμένη στο βουνό, χτισμένη στο κοίλωμα ενός κατακόρυφου και απότομου βράχου, ο οποίος έχει λαξευτεί με τέχνη ώστε να σχηματίζει ένα τέλειο θόλο, προκαλεί δέος και θαυμασμό. Το μοναστήρι χτίστηκε περί το 1212 μ.Χ. και είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Το όνομα οφείλεται στους κήπους που καλλιεργούσαν κοντά στη Μονή οι μοναχοί. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος φθάνει ως τη βάση του βράχου κι από εκεί σε οδηγούν στο μοναστήρι ένα μονοπάτι σκαλισμένο στο βράχο και μια ξύλινη γέφυρα. Κατά την τουρκοκρατία, η ξύλινη γέφυρα ήταν κινητή και οι μοναχοί την ανέβαζαν με μοχλό, ώστε να προστατεύονται από επιδρομές. Ο μικρός ναός της Μονής είναι γεμάτος με αγιογραφίες του 17ου αιώνα.
Η επίσκεψη στη Μονή Κηπίνας αποτελεί μία εμπειρία που δε θα ξεχάσεις ποτέ. Το Συρράκο, χτίστηκε περίπου το 15 αι. μ.Χ. και διατηρεί αναλλοίωτη την παραδοσιακή ηπειρωτική αρχιτεκτονική. Πετρόκτιστα πολυώροφα σπίτια, στέγες από σχιστόλιθο, λιθόστρωτα καλντερίμια, πολλές σκαλιστές βρύσες με τρεχούμενο νερό και καθόλου μηχανοκίνητα οχήματα διατηρούν άθικτο το παραδοσιακό χρώμα. Το Συρράκο έχει πλούσια ιστορία και είναι γενέτειρα πολλών σπουδαίων προσωπικοτήτων.
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης»
Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» βρίσκεται στο χωριό Ελληνικό. Φιλοξενείται στο κτήριο του πρώην δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει έργα του φημισμένου γλύπτη και καθηγητή της Α.Σ.Κ.Τ. Θεόδωρου Παπαγιάννη. Τα έργα του μιλούν για τον άνθρωπο, τα επαγγέλματα του τόπου, την πνευματική άνθιση κ.α. Τα υλικά μπορεί να είναι ανακυκλώσιμα, ξεχασμένα ή πεταμένα. Υπάρχουν μέχρι και έργα φτιαγμένα από τα αποκαΐδια του Πολυτεχνείου.
Δραστηριότητες
Rafting
Ο Άραχθος ποταμός είναι ένα από τα ιδανικότερα ποτάμια για rafting. Στενά φαράγγια, κατακόρυφες πλαγιές, καταρράκτες, δροσερές βουτιές. Ενδείκνυται για αρχάριους και προχωρημένους. Οι πιο έμπειροι έχουν τη δυνατότητα να δοκιμαστούν και σε πιο δύσκολα κατεβάσματα όπως ο Καλαρρύτικος, που είναι ένας από τους παραπόταμους του Αράχθου.
Πεζοπορία
Στα Τζουμέρκα υπάρχουν πολλά χαρτογραφημένα μονοπάτια για πεζοπορία με ειδικές σημάνσεις, τόσο για έμπειρους όσο και για αρχάριους πεζοπόρους. Αρκετές από τις διαδρομές φαίνονται και στο χάρτη.
Canyoning
Οι λάτρεις του canyoning εκθειάζουν τα Τζουμέρκα. Μετά την πανελλήνια συνάντηση το 2012 όλο και περισσότεροι έρχονται για να περπατήσουν, να κάνουν rappel και να κολυμπήσουν στα φαράγγια των Τζουμέρκων. Η Πύλη του Παραδείσου είναι ένα από αυτά που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί κάνοντας canyoning.
Ποδηλασία-4×4-Μοτοσυκλέτα
Η περιοχή προσφέρεται για ορεινή ποδηλασία, οδήγηση με 4Χ4 και μοτοσυκλέτες on-off, σχεδόν όλες τις εποχές του χρόνου αλλά ειδικότερα άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο. Το ανάγλυφό της, προσφέρει μια πλειάδα μονοπατιών και δασικών δρόμων, στους οποίους μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης το αγαπημένο του extreme sport, σε όλες τις κλίσεις και σε όλα τα εδάφη.
Αναρρίχηση-Καταρρίχηση
Μια από τις πιο εντυπωσιακές δραστηριότητες στο βουνό είναι σίγουρα η αναρρίχηση και η καταρρίχηση (rappel). Το ορεινό συγκρότημα των Τζουμέρκων με την ιδιαίτερη ομορφιά τους δημιουργούν τέλειες συνθήκες για αναρρίχηση κάθε εποχή του χρόνου.
Το Αρχοντικό Μέτσοβο
Το Μέτσοβο είναι η πρωτεύουσα των βουνών. Ένα ιστορικό χωριό όμορφα χτισμένο σε στρατηγική τοποθεσία, με μεγάλα αρχοντικά και πλακόστρωτα δρομάκια, θαυμάσια αξιοθέατα-μουσεία, εκκλησίες και μοναστήρια.
Είναι ιδανικό μέρος για χαλάρωση και γαστρονομικές απολαύσεις, ορμητήριο για εκδρομές γεμάτες δράση και δημοφιλής αγορά ασυναγώνιστων τοπικών προϊόντων.
Χιονοδρομικά κέντρα #1: Άνηλιο
Βρίσκεται στα 1.690μ-1870μ και διαθέτει πέντε πίστες για όλα τα επίπεδα και δυνατότητα για καταβάσεις σε απάτητο χιόνι. Για τις αναβάσεις, λειτουργούν ένας εναέριος διθέσιος αναβατήρας μήκους 800μ, δύο νέοι συρόμενοι αναβατήρες 280 και 300μ, δύο baby lifts και δύο χιονοστρωτήρες.
Δίπλα, υπάρχει πετρόκτιστο σαλέ με δύο τζάκια και υπέροχη θέα. Στο χιονοδρομικό κέντρο, λειτουργεί κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού και σχολή εκμάθησης σκι.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Website: anilio-ski.gr
Χιονοδρομικά κέντρα #2: Καρακόλι
Βρίσκεται στα 1.340μ -1.520μ, μόλις 1.5χλμ μακριά από το Μέτσοβο. Το τελεφερίκ του είναι ιστορικό, αφού κατασκευάστηκε το 1968 και λειτουργεί μέχρι σήμερα. Διαθέτει τρεις πίστες κατάβασης, 1.100μ, 900μ και 200μ. Η ανάβαση γίνεται με εναέριο μονοθέσιο αναβατήρα, μήκους 800μ και χωρητικότητας 82 ατόμων, που χρησιμοποιείται από σκιέρ και επισκέπτες. Στο Καρακόλι, λειτουργεί και τεχνητή πίστα, αλλά και πίστα tubing 72μ με δύο στροφές.
Στο χιονοδρομικό κέντρο, υπάρχει σαλέ με καφετέρια, μπαρ και εστιατόριο, σχολή σκι και κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού.
Χιονοδρομικα κέντρα #3: Προφήτης Ηλίας
Βρίσκεται στα 1.360μ-1.620μ, κοντά στο Μέτσοβο. Οι πίστες του, βρίσκονται μέσα σε δάσος οξιάς και σε λόφους με υπέροχη θέα στις κορυφές της Πίνδου. Διαθέτει πέντε πίστες κατάβασης (δύο των 1.200μ, 100μ, 300μ και 150μ), μία πίστα δρόμου αντοχής 7χλμ, ένα εναέριο και τρεις συρόμενους αναβατήρες (700, 250 και 120μ).
Στο χιονοδρομικό κέντρο υπάρχει σαλέ με καφετέρια, μπαρ και εστιατόριο, σχολή σκι και κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού. Μάλιστα, το χιονοδρομικό διαθέτει και λεωφορείο για βόλτες των επισκεπτών στα χιόνια!
