Το κάστρο

Το κάστρο των Ιωαννίνων είναι κτισμένο στη δυτική όχθη της λίμνης Παμβώτιδας σε μικρή βραχώδη χερσόνησο, στα δύο υψώματα της οποίας διαμορφώνονται ισάριθμες ακροπόλεις. Η περιήγηση στο εσωτερικό του φέρνει τον επισκέπτη σε επαφή με την ιστορία  της πόλης από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας, ενώ η επίσκεψη στα μουσεία και τους εκθεσιακούς χώρους του προσφέρει την ευκαιρία για θεώρηση της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου κατά τους μεσαιωνικούς και νεότερους χρόνους αλλά και μία πολύπλευρη εμπειρία γύρω από την τέχνη, θρησκευτική και κοσμική, των τριών κοινοτήτων που συνυπήρξαν στα Ιωάννινα.

Κεντρική Πύλη

Ανοίγεται στο δυτικό τμήμα της οχύρωσης προστατευμένη από ισχυρό προμαχώνα. Ξύλινη κινητή γέφυρα επέτρεπε την πρόσβαση επάνω από την τάφρο που προστάτευε τη χερσαία πλευρά του κάστρου. Η πύλη αποτελείται από τετράγωνους θολοσκεπείς χώρους. Εξωτερικά διαμορφώνει διπλό τόξο και κοσμείται με ανάγλυφες μορφές ζώων, ενώ επιγραφή φέρει τη χρονολογία 1843 και το όνομα του Οσμάν Νουρή Πασά που πιθανώς την επισκεύασε.

Στοά δίπλα στην κεντρική πύλη

Στο εσωτερικό της στοάς, που επικοινωνεί με την κεντρική είσοδο του κάστρου στην διάρκεια ανασκαφών αποκαλύφθηκε μέρος της αρχαίας οχύρωσης του κάστρου,  πάνω στην οποία είναι θεμελιωμένη η βυζαντινή και οθωμανική φάση. Στον χώρο είναι αναρτημένα ταμπλό με πληροφορίες σχετικά με το κάστρο και την ιστορία των Ιωαννίνων.

Η στοά είναι επισκέψιμη μετά από συνεννόηση με τους αρχαιοφύλακες του Βυζαντινού Μουσείου Ιωαννίνων.

Τηλέφωνο: +30 26510-25989, +30 26510-39580, +30 26510-27761

Βυζαντινός Πύργος «του Θωμά»

Ο λεγόμενος «Πύργος του Θωμά» βρίσκεται παραπλεύρως της κύριας πύλης του Κάστρου στο εσωτερικό του τείχους. Διαμορφώνει τοξωτό άνοιγμα με πλίνθινη επίστεψη και μερικώς σωζόμενη επιγραφή με το όνομα «Θωμάς». Ανήκει πιθανότατα στα οχυρωματικά έργα του Σέρβου ηγεμόνα των Ιωαννίνων Θωμά Πρελιούμποβιτς (1367-1384). Κατά την επικρατούσα άποψη, ενίσχυε τη βυζαντινή πύλη, που ενσωματώθηκε στο τείχος κατά την κατασκευή της υφισταμένης.

Βορειοανατολική Ακρόπολη

Ταυτίζεται κατά μία άποψη με τον επάνω Γουλά που αναφέρεται στο «Χρονικό των Ιωαννίνων» (15ου αι.), όπου διέμεναν ο βυζαντινός διοικητής και άρχοντες της πόλης. Αποτελεί ίσως την παλαιότερη ακρόπολη του Κάστρου, που αναφέρεται στο έργο της Άννας Κομνηνής «Αλεξιάδα» ως προϋπάρχουσα της Νορμανδικής κατάκτησης του 1082. Από τη μεσοβυζαντινή οχύρωση σώζονται η πύλη και ο κυκλικής κάτοψης πύργος στον νοτιοανατολικό τομέα της.

Βυζαντινή Πύλη

Η πύλη διαμορφώνεται σε εσοχή του τείχους και μεγάλο τμήμα της, μερικώς αποκατεστημένο, είναι δομημένο με πλίνθους που παρεμβάλλονται στους αρμούς περιμετρικά των ορθογωνισμένων λίθων.

Βυζαντινός Πύργος

Διώροφος με κυκλική κάτοψη. Το εσωτερικό του ισογείου είναι  τετράπλευρο με τοξωτές κόγχες  στις τρεις πλευρές και  είσοδο στη βόρεια. Στον όροφο η κάτοψη είναι ακανόνιστα κυκλική με τραπεζοειδείς πολεμίστρες. Κατά τους χρόνους της οθωμανικής κατοχής κατασκευάστηκε κιονοστήρικτο πρόπυλο ενώ ανατολικά της εισόδου προστέθηκε κλίμακα  ανόδου στον όροφο του πύργου.

Μαγειρεία

Ορθογώνιο κτήριο με ανοικτό προστώο. Χωρίζεται σε δύο διαμερίσματα, όπου διαμορφώνεται εστία με πλινθόκτιστο ημισφαιρικό θόλο και πολυγωνική καπνοδόχο. 

Μενδρεσές

Ανώτερη σχολή θεολογίας και φιλοσοφίας, όπου διέμεναν οι σπουδαστές. Πρόκειται για επίμηκες κτήριο μεγάλων διαστάσεων, που διαμορφώνεται σε τρεις στάθμες, περιλαμβάνει σειρά μικρών θολοσκέπαστων αιθουσών και μία  μεγάλη ξυλόστεγη αίθουσα διδασκαλίας. Στην ανατολική πλευρά υπάρχει ανοιχτό προστώο.

Τουρμπές

Ανατολικά του τζαμιού βρίσκεται θολοσκέπαστο οκταγωνικό μικρό μνημείο,  όπου κατά την παράδοση ενταφιάστηκε ο Ασλάν Πασάς. Το εσωτερικό του κοσμείται με  γραπτά αραβουργήματα.

 

Οθωμανικά μνημεία Πλατείας Γλυκήδων

Η Νοτιοανατολική Ακρόπολη-Ιτς Καλέ (Αρχαιολογικός Χώρος).

Η νοτιοανατολική Ακρόπολη, γνωστή ως Ιτς- Καλέ, δηλαδή εσωτερικό κάστρο, πιθανότατα τειχίστηκε από τον Βοημούνδο, Νορμανδό σταυροφόρο, που κατέλαβε τα Ιωάννινα το 1082. Την περίοδο του Δεσποτάτου της Ηπείρου (13ος – 15ος αιώνας), το χώρο καταλάμβαναν η συνοικία των αρχόντων, ο μητροπολιτικός ναός αφιερωμένος στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, το μητροπολιτικό μέγαρο και ο ναός του Παντοκράτορα. Στη θέση τους οικοδομήθηκε το μεγαλοπρεπές σεράι  του Αλή Πασά του Τεπελενλή, το οποίο καταστράφηκε κατά την πολύμηνη πολιορκία από τα σουλτανικά στρατεύματα (1821-1822). Από το συγκρότημα του σεραγιού σώζονται κτήρια, τα οποία  λειτουργούν με ποικίλες  χρήσεις.

Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 8.00-22.00

Τιμή εισιτηρίου:  Ελεύθερη είσοδος

 

Πυριτιδαποθήκη

Μικρό κτήριο στην ανατολική πλευρά της ακρόπολης έχει ταυτιστεί με πυριτιδαποθήκη. Αποτελεί διμερή θολοσκεπή χώρο που εξωτερικά στεγάζεται με δικλινή στέγη. Νοτίως του κτηρίου αποκαλύφθηκαν μουσουλμανικοί τάφοι. Φιλοξενεί τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Βυζαντινού Μουσείου Ιωαννίνων.

Λουτρό

Τριμερές λουτρικό συγκρότημα μικρών διαστάσεων, το οποίο αναπτύσσεται  στον χώρο πίσω από τις επάλξεις του κεντρικού τμήματος του εσωτερικού τείχους. Αποτελείται από τα αποδυτήρια, το κύριο θολοσκέπαστο τμήμα και τη δεξαμενή.

Αίθουσα «Δημήτρης Κωνστάντιος»

Διώροφο κτήριο δυτικά του Θησαυροφυλακίου, το οποίο φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις και εκδηλώσεις. Ίσως λειτούργησε ως χώρος κατοικίας ή για τις ανάγκες της διοίκησης.

Επισκέψιμο ως παράρτημα του Βυζαντινού μουσείου

Δείτε επίσης

Το Νησί

Το Νησί

Λίμνη Παμβώτιδα

Λίμνη Παμβώτιδα